Lohara village is a peaceful and culturally rich village located in Akola district of Maharashtra. It is situated just 9 kilometers from Shegaon, a famous pilgrimage town known for Shri Gajanan Maharaj Sansthan. Despite being so close to a popular spiritual hub, Lohara retains its rural simplicity, untouched beauty, and traditional values. One of the most beautiful aspects of this village is the small river that flows along its border, giving life to its farms and adding charm to the environment.
गावाचं भौगोलिक स्थान आणि नैसर्गिक सौंदर्य
लोहारा गाव अकोला जिल्ह्याच्या शेगाव तालुक्यात वसलेलं एक सुंदर आणि शांत गाव आहे. हे शेगावपासून केवळ 9 किलोमीटरवर असल्यानं ते अगदी सहज पोहोचण्याजोगं आहे. गावाजवळून वाहणारी एक लहान नदी येथील शेतीला जीवनदान देते. पावसाळ्यात ही नदी उफानं वाहते आणि गावात हिरवळ पसरते. नदीच्या बाजूने झाडांची गर्दी, मोकळं आकाश, आणि पक्ष्यांचा किलबिलाट गावाला एक वेगळाच सजीवपणा देतो.
शेती आणि अर्थव्यवस्था
लोहारा गावाचं मुख्य आधारस्तंभ म्हणजे शेती. येथील शेतकरी सोयाबीन, कापूस, ज्वारी, गहू इत्यादी मुख्य पिकं घेतात. गावातील बऱ्याचशा जमिनी सिंचनाच्या सोयींनी सुसज्ज आहेत. नदीमुळे अनेक शेतकरी सिंचनासाठी पाणी उपलब्ध करून घेतात. सध्या काही शेतकरी ड्रिप इरिगेशन, जैविक शेती (Organic Farming) याकडे वळताना दिसत आहेत.
दुग्ध व्यवसाय (दूध उत्पादन) हा देखील येथील कुटुंबांचा पूरक व्यवसाय आहे. गावात सहकारी दूध संकलन केंद्र असून अनेक घरांमध्ये गायी आणि म्हशी पाळल्या जातात.
लोकजीवन आणि परंपरा
लोहारा गावात एकूण लोकसंख्या जरी कमी असली तरी समाजजीवन खूपच एकात्म व सहकार्यपूर्ण आहे. गावात हिंदू-मुस्लिम एकोप्याने राहतात. सर्व सण, उत्सव, आणि धार्मिक कार्यक्रम सामूहिक स्वरूपात साजरे केले जातात.
राम नवमी, हनुमान जयंती, पोळा, नागपंचमी, आणि होळी हे सण गावात विशेष उत्साहात साजरे केले जातात. गावातील हनुमान मंदिर, मारोती मंदिर, आणि ग्रामदेवतेचं मंदिर हे श्रद्धेची केंद्रस्थानं आहेत.
शैक्षणिक व आरोग्य सुविधा
गावात एक प्राथमिक शाळा आहे जिथे इयत्ता 1 ली ते 7 वी पर्यंत शिक्षण दिलं जातं. शाळेत शैक्षणिक उपक्रमांसोबतच क्रीडा, संस्कृती, विज्ञान प्रदर्शन यांचं देखील आयोजन केलं जातं. विद्यार्थ्यांची शैक्षणिक प्रगती उत्तम असून काही विद्यार्थी शेगाव किंवा अकोला येथे पुढील शिक्षण घेतात.
आरोग्यदृष्ट्या, गावात एक प्राथमिक आरोग्य केंद्र (PHC) कार्यरत आहे. तिथं गावकऱ्यांना सामान्य औषधोपचार मिळतात. गंभीर आजारांसाठी शेगाव किंवा अकोला येथील हॉस्पिटलमध्ये रुग्ण पाठवले जातात.
गावाचा प्रशासन आणि विकास
लोहारा गावाची ग्रामपंचायत सक्रिय असून गावात स्वच्छता, रस्ते, पाणीपुरवठा, वीज, आणि सार्वजनिक सोयीसुविधांसाठी विविध योजना राबवल्या जातात.
सरकारी योजनांमधून गावात सिमेंटचे रस्ते, शौचालय बांधकाम, महिला बचत गट, जलसंवर्धन प्रकल्प, आणि सौर पथदिवे बसवले गेले आहेत.
अलीकडेच गावात मोबाईल नेटवर्क आणि इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी सुधारली आहे, त्यामुळे विद्यार्थी ऑनलाइन शिक्षण घेऊ शकतात.
पर्यटनदृष्ट्या महत्त्व
गाव जरी लहान असलं तरी त्याचं निसर्गसौंदर्य, शांत वातावरण, आणि नदीकाठचा परिसर हे सर्व पर्यटकांना आकृष्ट करतात.
शेगावहून येणाऱ्या पर्यटकांनी जर थोडं वळण घेतलं, तर ते लोहारा गावाची एकदिवसीय सहल करू शकतात. येथील निसर्ग, स्वच्छ हवा, आणि ग्रामीण जीवन यांचं अनुभव घेता येतो.
लोहारा गाव – भविष्याची दिशा
गावात अजूनही काही बाबतीत सुधारणा होण्याची गरज आहे:
- माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शाळा नसल्यामुळे विद्यार्थ्यांना बाहेर जावं लागतं.
- रोजगाराच्या संधी मर्यादित आहेत, त्यामुळे तरुण वर्ग शहरांकडे स्थलांतर करतो.
- आरोग्य सेवा अधिक सुधारण्याची आवश्यकता आहे.
तरीही, गावातील नवयुवक, शेतकरी, शिक्षक, व ग्रामपंचायत हे सर्वजण गावाच्या सर्वांगीण विकासासाठी प्रयत्नशील आहेत.
Internal Link:
- Shegaon Travel Guide – शेगाव दर्शन करताना जवळचं लोहारा गाव नक्की पहा.
Outbound Link:
Akola District Official Website – अकोला जिल्ह्याच्या अधिकृत वेबसाइटवर अधिक माहिती
